Saç Dökülmesi
Saç Dökülmesi
Saç dökülmesinde öncelikle dökülme tipi ve şiddeti belirlenir, gerekli ise altta yatan nedenler araştırılır. Bundan sonra kişiye özgü bir tedavi protokolü oluşturulur.
Saç ve tüyler keratin adı verilen bir proteinden meydana gelir ve cildin dış tabakasında yer alan saç foliküllerinde üretilir. Saçlar her yıl yaklaşık 15 cm uzar. Bu eski saç hücrelerinin foliküllerin ürettiği yeni saç hücreleri tarafından cildin yüzeyinden dışarı doğru itilmesi ile gerçekleşir.
Saçlar ve tüyler normal şartlar altında avuç içi, ayak tabanı ve göz kapakları haricinde insan vücudunda hemen her yerde büyür. İnsan vücudunda bulunan birçok saç tipi çıplak gözle görülemeyecek kadar küçüktür. Bir insanın başı en fazla saçın ve tüyün göründüğü yerdir.
Yetişkin bir insanın kafasında ortalama 100.000 ila 150.000 saç bulunur. Bu saçlardan günde 100 tanesine kadarını kaybetmek normaldir. Hayatın herhangi bir anında, bir insanın kafasındaki saç köklerinin yaklaşık % 90’ı büyümeye devam eder.
Her folikülün kendine has ve üç aşamaya ayrılan yaşam döngüsü vardır. İlk anajen aşamasında saç aktif olarak büyür. Bu aşama iki ila sekiz yıl sürer. Bunun ardından gelen ikinci katajen fazı, anajen fazının sonunda, saçın dönüştüğü bir geçiş aşamasıdır ve iki ila üç hafta sürer.
Son olarak görülen telojen fazı ise yaklaşık iki ila üç ay süren bir dinlenme aşamasıdır. Bu dinlenme aşamasının sonunda saç doğal olarak dökülür ve yeni bir saç döngüyü tekrar başlatmak için yerini alır. Bu yaşam döngüsü yaş, hastalık ve diğer çeşitli faktörlerden etkilenebilir ve kısalabilir.
Uygulamanın Hedefi Nedir? Kimlere Uygulanır?
Saça uygulanan PRP ile kişinin kanındaki materyaller kullanılarak saçla derinin ve saç köklerinin onarılması hedeflenir. Amaç, zengin materyalle saç kaybını durdurarak, sağlıklı saç döngüsünü kazandırmak ve saç tellerini güçlendirmektir.
Saç mezoterapisinde saç kökleri, daha sağlıklı ve yaşam süresi daha uzun saç telleri üretebilmesi için aktif hale getirilir. 3 hafta arayla 3 seans uygulanır
Saç mezoterapisinin diğer klasik dozlarda bölgesel kullanılmasıdır. Yan etkisi yoktur. Saç mezoterapisinde amaca uygun olarak seçilen ilaç karışımları, bölgesel olarak küçük dozlarda, özel iğnelerle cilt içine verilir.
PRP yöntemi ve saç mezoterapisi, saç dökülmesinde şikayet eden kişilere uygulanır.
Saç mezoterapisinde saç köklerini besleyen vitaminler, mineraller, özel yapı taşı proteinler, antioksidanlar ve bölgesel kan dolaşımını arttırıcı ilaçlar direkt saç köklerine zerk edilir.
Saç Dökülmesi Neden Olur?
Saç dökülmesi durumuna alopesi denir. Saç dökülmesinin birçok farklı nedeni olabilir ve aynı zamanda nedenlerine bağlı bir kaç farklı türü vardır. Beslenme faktörleri, genetik yatkınlık, hormonal faktörler, kimyasal maddelere maruz kalmak, bağışıklık sistemi hastalıkları, kıl gelişimi bozuklukları, ilaç kullanımı, psikolojik anksiyete bozuklukları ile stres ve saçlı deri bölgelerinde görülen deri hastalıklar geçici ya da kalıcı saç dökülmesine neden olabilir.
Kellik olarak da adlandırılan androjenik alopesi, herkesi etkileyebilecek genetik bir durumdur. Bu duruma erkekler için erkek tipi kellik denir. Bu tür saç dökülmesi erkekler için ilk olarak ergenlik döneminde veya 20’li yaşların başında başlayabilir. Genellikle gerileyen bir saç çizgisi ile saçın taç ve ön kafa derisinden kademeli olarak kaybolması şeklinde başlar.
Kadınlar için bu duruma kadın tipi kellik denir. Kadınlarda genellikle orta yaşlara kadar belirgin bir incelme gözlemlenmez. Bu durum kadınlarda kendisini tüm kafa üzerinde genel bir incelme olarak gösterir ve taç bölgesine odaklanır.
İnvolüsyonel alopesi ise saçın artan yaşla birlikte giderek inceldiği doğal bir durumdur. Dinlenme evresine giren saç foliküllerinin sayısı artar. Geriye kalan kıllar kısalır ve giderek daha az uzar.
Saç dökülmesi çocuklar, gençler ve genç yetişkinler arasında da olabilir. Alopesi areata adı verilen bu durum aniden başlayabilir ve düzensiz saç dökülmesine neden olabilir. Tamamen kellik ile sonuçlanabilir, ancak vakaların çoğunda saçlar birkaç yıl içinde geri döner.
Kaşlar, kirpikler ve kasık tüyleri dahil olmak üzere tüm vücut kılları ve tüyleri alopesi universalis nedeniyle düşebilir.
Çeşitli enflamatuar cilt hastalıkları ve cilt bozuklukları, saçın yenilenme yeteneğini yok eden yara izlerine neden olabilir. Ek olarak travmaya bağlı yara izleri kalıcı saç dökülmesine neden olabilir. Saçları koparmak, yani genellikle cımbızla kaş almak da kaşlarda kalıcı saç dökülmesine neden olabilir ve gözün doğal savunmalarından birisini zayıflatabilir.
Baş bölgesine uygulanan radyasyon tedavisi saçın dökülmesine neden olabilir ve sonrasında saç orijinal haliyle aynı hacimde yeniden büyümeyebilir.
Bazı saç foliküllerinin daha uzun bir büyüme dönemine, diğerlerinin de daha kısa bir saç döngüsüne sahip olmasının kesin nedeni bilinmezken, ancak saç dökülmesi oranlarını etkileyebilecek çeşitli faktörler bilinmektedir. Bu faktörlerden en önemlisi genetiktir. Bir kişinin anne ve baba tarafından ya da her iki taraftan kaynaklanan genetik özellikleri erkek ya da kadın tipi kelliklere yatkınlığını etkileyebilir.
Doğum, tiroid hastalığı, lupus, diyabet, demir eksikliği anemisi, yeme bozuklukları ve anemi gibi otoimmün bozukluklar, mantar enfeksiyonları ile saçkıran, yanık ya da yaralanmalar gibi stres ve travmaların geçici saç dökülmesine neden olduğu bilinmektedir.
Travma veya lupus gibi hastalıklardan geriye skar dokusu kalmadığı sürece bu sebeplerden dolayı kaybedilen saçlar yeniden büyür.
Tansiyonu kontrol etmek için kullanılan beta-adrenerjik blokerler, doğum kontrol hapları, kan incelticiler veya kanser tedavisi için kemoterapi ilaçları gibi çeşitli ilaçlar da geçici saç dökülmesine neden olabilir. Bunların yanı sıra tedavi edilmemiş veya ilerlemiş ve kontrol altına alınmamış diyabet saç dökülmesine neden olabilir.
Saç rengini açma, şampuanı çok sık kullanma, sıkı örgü, perma ve saç boyama gibi bazı kozmetik davranışlar, saçları zayıf ve kırılgan hale getirerek genel saç incelmesine katkıda bulunabilir. Bu prosedürler genellikle kellik yaratmaz.
Saç derisine ciddi hasar verilmedikçe, sorunun kaynağı ele alınıp, ortadan kaldırılması için gerekli adımlar atılırsa saç normal olarak uzar.
Düşük proteinli veya çok düşük kalorili alımları olan bazı diyet türleri de geçici saç dökülmesine neden olabilir.
Saç Dökülmesi Nasıl Önlenir?
Doğal saç dökülmesi normal şartlar altında tersine çevrilemez, ancak saçları inceltmeye neden olabilecek diğer kaynakların neden olduğu hasarlardan korumak mümkündür. Saç kurutma makineleri, sıcak maşaları, saç boyaları, perma, sıkı örgüler, saç düzleştirme ürünleri ve kimyasal yüklü kozmetikler kuru, kırılgan ve inceltici saçlara neden olabilir.
Saç dökülmesini önlemek için, saçı doğal bir hale getirmek, mümkün olduğunca doğal renginde ve formda bırakmak etkili bir yöntemdir. Saç boyama gibi herhangi bir kimyasal kullanımı arasında saçlara iyileşmeleri için zaman vermek de iyi bir seçenektir.
Bireylerin saç tipi için tasarlanmış bir şampuan kullanması saç sağlığına önemli katkılar sağlar. Saçların kopmaması veya uçlarının kırılmaması için orta derecede sert, doğal kıllı bir fırça kullanmak ve nazik bir şekilde ve düzgün saç fırçalaması gerçekleştirmek etkili yöntemlerdir. Saçlar ıslakken saçların fırçalanmaması da yardımcı olur.
Saç Dökülmesi Tedavileri
Tarih boyunca saç dökülmesini önlemek için birçok farklı tedavi yöntemi sunulmuştur. Ne yazık ki, saçları doğal olarak inceltme işlemini tersine çevirmek için çok az şey var. Bu nedenle birçok kişi peruk, saç protezi ve postişi kozmetik amaçlı kullanır. Diğer durumlarda kayıp kaşları ve kirpikleri simüle etmek için dövmelerden faydalananlar mevcuttur.
Saç dökülmesini yavaşlatabilecek ve kalan saçların sağlığını artırabilecek bazı ilaçlar olsa da, saç dökülmesini bütünüyle durdurabilecek bir ilaç mevcut değildir. Saç dökülmesini yavaşlatabilecek ilaçların çeşitli yan etkileri de bir takım tıbbi sorunlara neden olabilir, çünkü bu ilaçların çoğunun etkili olmaya devam etmesi için sürekli kullanılması gerekir.
Saç ekimi şu anda ve öngörülebilir bir gelecekte doğal olarak yeniden saç yetiştirmenin en etkili yoludur. Kortikosteroidler otoimmün bozukluğa bağlı saç dökülmesine yardımcı olabilir. Ancak kortikostreoidler ağrıya neden olabilirler ve tedavi alanında cildin incelmesine neden olduğu gözlemlenmiştir.
Saç Ekimi
Saç ekimi, deride yamalar, folikül grupları (FUT) veya bireysel saç köklerinin (FUE) kafa derisinin aktif saç folikülleri, genellikle nef, kel ya da inceltme bölgelerine taşınmasını içerir.
FUT ve FUE teknikleri, saç foliküllerinin daha doğal görünümlü bir yönde büyümelerine izin verecek şekilde dikilebildiği için daha doğal bir görünüm sağlar. Saç ekimi sadece kafa bölgesine değil, kaş, bıyık ve sakal bölgelerine de yapılabilir.
Saç ekimi esnasında genellikle birkaç yüz ila birkaç bin folikülün nakledilmesi gerekir, bu da bazen sayılara bağlı olarak birden fazla seans gerektirir. Ekilen saçlar birkaç hafta içinde dökülür, ancak foliküller gömülü kaldıkça birkaç ay içinde doğal olarak büyümeye başlarlar.
Ekilen saçlar haricinde, o bölgede bulunan saçların dökülmeye devam etmesi durumunda saç ekiminin tekrarlanması gerekebilir.
Op. Dr. Umut Sinan Ersoy
Estetik, Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi